strona g³ówna  
czwartek, 21 stycznia 2021; dzi¶ imieniny: Agnieszki, Epifaniego, Inez,
info:         
Filmiki | Og³oszenia | Mapy | Forum Dyskusyjne | Ksiêga Go¶ci
Z³oty Stok
 
Kopalnia
 
Z³oto
 
Z³otówka
 
 

 Filmy 
 
Wywiad - Le¶ny Park Przygody (Skalisko)

Powiêksz ten fim

Zobacz wszystkie filmy

 * * * 
 
Z³oty Stok mapka
Z³oty Stok mapka


mapka regionu
mapka regionu




   Kopalnia w Z³otym Stoku   

 Kopalnia 1 Udokumentowana eksploatacja z³ó¿ rud arsenu i z³ota wystêpuj±cych w górach Z³otych siêga XIII wieku ale przypuszcza siê, ¿e najstarsze prace wydobywcze prowadzono w tych okolicach nawet przed 4000 lat. Pierwszy zapis o robotach górniczych prowadzonych w Z³otym Stoku pochodzi z 1273 r., a by³ nim przywilej na poszukiwania górnicze, nadane klasztorowi Cystersów w Kamieñcu Z±bkowickim przez ksiêcia Henryka IV Probusa. Znacz±cy dla Z³otego Stoku by³ rok ??? Kiedy przeniesiono tu z Ziêbic ksi±¿êc± mennicê, w której ju¿ trzy lata pó¼niej zaczêto biæ z³ote dukaty. Pocz±tek XVI wieku to tak¿e okres najwiêkszego rozkwitu z³otostockiego górnictwa. Sto lat pó¼niej s³awê miastu, która wybieg³a daleko poza ówczesne granice przyniós³ rok 1612, kiedy w tutejszej kopalni mia³a miejsce pierwsza na ¶wiecie próba u¿ycia czarnego prochu strzelniczego do odstrza³u ska³. Prze³omowym momentem w historii kopalni by³ rok 1679, kiedy przyby³y do Z³otego Stoku aptekarz i alchemik Hans Schärffenberg, rozpocz±³ roboty górniczo-hutnicze nastawione na wydobycie i przerób rud arsenu. Po eksperymentalnym sukcesie, w 1709 r. Rozpoczê³a siê w Z³otym Stoku szeroko zakrojona produkcja arszeniku, której warto¶æ w 1723 r. trzykrotnie przekracza³a warto¶æ wyprodukowanego tam z³ota.

 Kopalnia 2 Z³otostocka kopalnia funkcjonowa³a a¿ do 1962 r., kiedy to, z niewyja¶nionych do dzi¶ przyczyn, zosta³a definitywnie zamkniêta i zlikwidowana. W takim stanie pozostawa³a przez 34 lata. Po wcze¶niejszych przygotowaniach i spe³nieniu wymaganych formalno¶ci ??? maja 1996 r. otwarto Podziemn± Trasê Turystyczn± "Kopalnia Z³ota", a przy niej Muzeum Górnictwa i Hutnictwa w Z³otym Stoku. Z olbrzymiego labiryntu oko³o 300 km podziemnych korytarzy rozmieszczonych na 21 poziomach, obecnie do zwiedzania udostêpnione s± dwie sztolnie.

 Kopalnia 3 Jedna z nich to transportowa "Sztolnia Gertruda", d³ugo¶ci 2 km, z czego tury¶ci odwiedzaj± tylko jej pocz±tkowy 500-metrowy odcinek. Tutaj wyeksponowana jest bogata kolekcja unikalnych map i planów kopalni z okresu od XVIII do XX wieku, a tak¿e dawnych narzêdzi górniczych. Mo¿na tu te¿ podziwiaæ rzadko spotykane tygle i formy odlewnicze, a tak¿e piec muflowy, w którym wytapiano z³oto.





 Kopalnia 4 W "Sztolni Gertruda" znajduje siê te¿ jedyne w Polsce "Muzeum Przestróg i Apeli", w którym mo¿na podziwiaæ ró¿nej wielko¶ci tabliczki z uwiecznionymi najró¿niejszymi has³ami, instrukcjami i ostrze¿eniami, maj±cymi informowaæ, pouczaæ i przestrzegaæ. Szczególn± g³upot± "szczyc±" siê eksponaty pochodz±ce z lat 60 i 70. ubieg³ego wieku.

Dalsza czê¶æ sztolni "Gertruda" pozbawiona jest o¶wietlenia i czê¶ciowo zalana wod±, a niewielki jej odcinek mo¿na po uprzednim zg³oszeniu zwiedzaæ, ale tylko z w³asnymi latarkami i to wy³±cznie na ³odzi.

 Kopalnia 5 Do zwiedzania udostêpniony jest te¿ fragment "Sztolni Czarnej Górnej". Przemierzaj±c 200 metrów sztolni jednego z bocznych chodników, przewodnik obja¶nia stosowane w przesz³o¶ci metody obudowywania wyrobisk oraz rêcznego kruszenia ska³ i dr±¿enia chodników w poszukiwaniu radu. W g³êbi sztolni znajduje siê XVII-wieczny szyb, którym trasa turystyczna prowadzi 8 piêter w dó³. Schody koñcz± siê na g³êboko¶ci 23 metrów, sk±d krótki bardzo krêty chodnik wiedzie do wysokiej podziemnej komory. Tutaj kaskad± wysoko¶ci 8 m, sp³ywa po ska³ach piêkny, jedyny w Polsce i unikalny w skali europejskiej podziemny wodospad.

 Kopalnia 6 Kopalnia na bie¿±co urozmaica i wzbogaca zestaw turystycznych atrakcji udostêpniaj±c do ogl±dania coraz to inne fragmenty sukcesywnie oczyszczanych wyrobisk. Niew±tpliw± atrakcj± bêdzie zapewne planowane udostêpnienie odcinka "Sztolni Czarnej Dolnej", do której wej¶cie znajduje siê w Z³otym Jarze przy zabudowaniach kopalni. Chodnik ten pod ziemi± ³±czy siê z najni¿szym poziomem szybu, którym dochodzi siê do podziemnego wodospadu. W przysz³o¶ci przewiduje siê, ¿e odcinek spod wodospadu do Z³otego Jaru, tury¶ci bêd± przemierzaæ pod ziemi± ³odziami i opuszcz± zabytkow± kopalniê w Z³otym Stoku, w³a¶nie przez "Sztolniê Czarn± Doln±".

 Kopalnia 7 Zwiedzaj±c podziemny ¶wiat kopalni w Z³otym Stoku nie mo¿na zapominaæ, ¿e jest to najstarsza kopalnia z³ota w Polsce, a labirynt 21 poziomów suchych i zalanych wod± 300 kilometrów korytarzy, zaledwie w 6% znany tylko niewielu osobom, zawsze bêdzie ukrywaæ wiele tajemnic swej siedmiowiekowej historii. Oprócz tajemnic, z tutejsz± kopalni± wi±¿e siê te¿ wiele ciekawych, a nawet zaskakuj±cych informacji. Zaskakuj±ca jest na przyk³ad wiadomo¶æ, ¿e w okresie zorganizowanego górnictwa, kopalnia dostarczy³a rudy, z której wyprodukowano a¿ 16 ton (!!!) czystego z³ota. Nie mniej szokuj±ca jest zapewne informacja, ¿e wiekopomna wyprawa Kolumba, po czê¶ci by³a finansowana tak¿e przez kilogramy z³ota pochodz±ce w³a¶nie ze Z³otego Stoku. Inna historyczna postaæ zwi±zana z tutejsz± kopalni±, to Wit Stwosz, który przez pewien okres by³ jednym z jej udzia³owców. Z kopalni± zwi±zany by³ tak¿e, poniek±d Napoleon Bonaparte, który sukcesywnie i podstêpnie truty by³ arszenikiem, pochodz±cym w³a¶nie ze Z³otego Stoku.

 Kopalnia 8 "Kopalnia Z³ota" jest czynna codziennie przez ca³y rok, czas zwiedzania wynosi 1,5 godziny, a poszczególne grupy wchodz± do kopalni z przewodnikiem (opcjonalne niemiecki i angielski), co 45 minut. Wybieraj±c siê na podziemne eksploracje nale¿y pamiêtaæ ¿e temperatura w kopalni przez ca³y rok wynosi oko³o 7 °C. "Kopalnia Z³ota" oferuje równie¿ mo¿liwo¶æ noclegu w 2 i 3-osobowych pokojach hotelowych, wzglêdnie na sali m³odzie¿owego schroniska, a tak¿e pomoc w zorganizowaniu wy¿ywienia. Bogata oferta dodatkowych atrakcji obejmuje m.in. p³ukanie z³ota, w³asnorêczne bicie pami±tkowych monet, strzelanie z ³uku sportowego, wspinanie po sztucznej ¶cianie alpinistycznej, zjazd kolejk± tyrolsk±, przeja¿d¿kê konn±, zorganizowanie ogniska, okresowo tak¿e skoki na linie. Oferta jest wci±¿ wzbogacana i coraz ciekawsza.

materia³ Kopalni Zlota