Złoty Stok turystyka Sudety, kopalnia wypoczynek zwiedzanie

piątek, 17 września 2021; dziś imieniny: Franciszka, Hildegardy, Lamberta,

info:

Filmiki | Ogłoszenia | Mapy | Forum Dyskusyjne | Księga Gości

• Złoty Stok
• Kilka Słów
• Historia
• Kalendarium
• Zabytki
• Złote Dukaty
• Monety
• O Złotym Stoku
• Zasłużeni dla miasta
• Wybory

• O kopalni
• Życie w kopalni
• Muzeum minerałów
• Zwiedzanie

• Historia
• Pokłady
• Cechy Probiercze
• Ustawa
• Dla Kupujących
• Dla Posiadaczy

• Banknoty "nowe"
• Bilon "nowy"
• Denominacja
• Banknoty "stare"
• Zagraniczne
• Stany Zachowania Monet

• Linki
• Linki do tej strony
• Podziękowania
• Mapa strony
• Katalog

	Filmy

Wywiad - Leśny Park Przygody (Skalisko)

Powiększ ten fim

Zobacz wszystkie filmy

	*** * ***

Złoty Stok mapka

mapka regionu

O dzielnym Miłoszu i pięknej Bogumile.

Tę pełną uroku legendę przeczytałam bardzo dawno temu w jakimś dodatku, czy informatorze turystycznym jednej z wrocławskich gazet. Było to jednak tak dawno, że nie potrafię podać tytułu gazety, ani żadnych bliższych informacji. Oto co zapamiętałam:

   Złoty Stok - prastarą osadę górniczą w Kotlinie Kłodzkiej - zamieszkiwali spokojni, gościnni i bogaci ludzie. Najwięcej wśród nich było górników - kopaczy złota. Wśród otaczających osadę pięknych gór i rozległych lasów czuli się bezpieczni, dlatego nie mieli wrogich zamiarów wobec nikogo. Każdego przybysza witali jak przyjaciela, a było ich wielu bowiem tędy wiódł "szlak bursztynowy". Wśród odwiedzających osadę nie brakowało wędrownych artystów i bajarzy, którzy często tu gościli, a potem chętnie opowiadali w świecie o tym miłym miejscu.
   Książę Ślężan - Chwalisław słyszał wielokrotnie od kupców zmierzających po jantar opowieść o bogatych i dobrych kopaczach złotostockich. Postanowił poznać te piękne okolice i ich mieszkańców. Były to jednak czasy pełne niepokojów i walk o władzę między plemionami śląskimi. Często książę musiał bronić grodu przed zbrojnymi najazdami wrogów. Dopiero po umocnieniu swego księstwa przez zjednoczenie zwaśnionych plemion mógł zrealizować swe marzenie.
   Chwalisław miał piękną i mądrą córkę, którą bardzo kochał. Chciał, aby i ona pojechała z nim w odwiedziny do górników. Przysposobiwszy się do drogi, wyruszył z całym orszakiem książęcym do Złotego Stoku.
   Nie zawiódł się dzielny i ciekawy książę. Przyjęto ich bardzo gościnnie. Nie brakło miłych słów na powitanie, ani jadła, ani picia.
   Zmęczona podróżą Bogumiła udała się na krótki odpoczynek przed wieczornym spoczynkiem.
   O zmroku w izbie radnej, z udziałem wszystkich gości i wojów towarzyszących księciu odbyła się huczna biesiada. Wśród gospodarzy byli najlepsi górnicy, gęślarze i cała starszyzna osady.
   Ciekawi wieści ze świata zgromadzili się wokół księcia. Prowadzono poważne rozmowy, a w przerwach między nimi popijano słodki miód.
   Piękna, o dużych niebieskich oczach Bogumiła nie za bardzo interesowała się męskimi rozmowami. Z chęcią natomiast słuchała pieśni i przyglądała się występom wędrownych artystów.
   W tym samym czasie młodsza część męskiego rodu zebrana w drugim końcu izby bacznie obserwowała córkę księcia. Nie często tu można było zobaczyć tak ładną dziewczynę ubraną w bogate szaty, której szczególnego uroku dodawał biały jak len, długi warkocz. Jej skromna fryzura ozdobiona była wyłożonym drogimi kamieniami diademikiem, który w blasku świec wyglądał jak wspaniała korona mieniąca się kolorowymi błyskami. Wśród nich był jeszcze młody, ale już sławny górnik - Miłosz. Spoglądał on na dziewczynę z takim zachwytem, że nie trudno było domyślić się, iż bez niej nie wyobraża sobie dalszego życia. Ale wzrok jego był bardzo smutny. Ten mądrze myślący młodzieniec zdał sobie sprawę, że śliczna panna nigdy nie będzie jego żoną. Był tak oczarowany pięknością Bogumiły, że nie wiedział co się wokół niego działo.
   Tymczasem w izbie, przy świetle kaganków trwała huczna zabawa. Słychać było wesołą muzykę, głośne rozmowy, śmiech i przytupywania.
   Ponieważ bawiono się doskonale, odwiedziny księcia przedłużono. Trzeciego dnia górnicy zaprosili dostojnych gości do zwiedzenia kopalni. Pracujący w podziemiach, oświetlonych światłem pochodni i kaganków, kopacze przyjaźnie witali poruszających się powoli, krok za krokiem niecodzienny orszak. Wyprawa trwała do nocy, bo było co zwiedzać a droga była trudna.
   Pierwsi z kopalni wyszli wojowie i oświetlali wychodzącym drogę. Cały orszak był już w komplecie. U wylotu sztolni wciąż jednak nie było widać pięknej Bogumiły. Oczy wszystkich utkwione były w czarną otchłań wyjścia ze sztolni. Widać było zdenerwowanie, a na twarzach malował się przestrach i przerażenie. Co się mogło stać?!
   Górnicy widząc, że Chwalisław jest bardzo zaniepokojony, natychmiast wrócili w podziemia. Poszukiwania trwały kilka dni. Mieszkańców osady ogarnął nastrój smutku i powagi. Wszyscy z niepokojem oczekiwali powrotu górników, serdecznie współczując księciu.
   Wreszcie wrócili górnicy. Ich zmęczone, smutne twarze mówiły wszystko. Nie znaleźli nigdzie nawet śladu Bogumiły. Mądry Chwalisław zrozumiał co się stało. Ten dzielny waleczny książę rozpłakał się jak małe dziecko.
   Trzeba było wracać do domu na Ślężę. Pogrążony w smutku orszak Książęcy gotował się do wyjazdu, kiedy młody górnik poprosił o rozmowę z Księciem. Padając przed nim na kolana prosił:
   - Dzielny Książę! Racz wstrzymać swój orszak. Pozwól, abym mógł wrócić w podziemia a przysięgam, że odnajdę Twą córkę.
Był to Miłosz, młodzieniec o smutnym spojrzeniu, który tak bacznie obserwował Bogumiłę podczas wieczornej biesiady.
Twarz zmartwionego ojca na chwilę się rozchmurzyła i rzekł on:
   - Idź młodzieńcze. Z niepokojem i nadzieją będziemy oczekiwać Twego powrotu.
   - Zapewniam - powiedział Miłosz - że bez Bogumiły nie wrócę!
   Miłosz zabrawszy z sobą coś niecoś do jedzenia, picia i kaganek wyruszył natychmiast na poszukiwanie. Dobrze sobie znaną drogę przebył prawie biegiem. Niestety, nie znalazł ani śladu dziewczęcia.
   Co robić? Wracać? A przysięga dana Księciu?
   Szedł dalej. Zatrzymał się przed zasypanym wejściem do starych wyrobisk. Wiedział, że od dawna nikt tu nie zagląda, tylko starzy górnicy opowiadają o skrzatach i gnomach, które podobno można tu spotkać. Postanowił tam wejść, chociaż to wcale nie było takie proste.
   Droga pełna była zwalonych kamieni, jedne z nich porośnięte były mchem inne mokre i śliskie. Każdy krok był niebezpieczny. Kamienie usuwały się spod nóg a ręka szukająca oparcia dotykała mokrych głazów. Echo powtarzało w głuchej przestrzeni odgłos każdego kroku, dodając grozy sytuacji. Rozchodzący się wokół zapach staroci, stęchlizny i wilgoci utrudniał oddychanie. I ten nieprzyjemny półmrok pełen niepewności, tajemniczości, przechodzący w całkowitą ciemność....
   Miłosz oparł się na chwilę o niewielki występ skalny, by dać odpoczynek zmęczonym oczom wpatrującym się wciąż w nieprzenikniony mrok. Chciał ruszyć dalej. Otworzył oczy i ujrzał w ciemnej ścianie szczelinę. Przyglądnął się uważnie i po chwili zauważył bardzo jaskrawe światło, To go zaniepokoiło.
   Powolutku, bardzo ostrożnie podszedł do szczeliny. Oczom jego ukazała się długa, rozszerzająca się pieczara. W głębi zauważył mały migocący różnymi kolorami płomyczek. Pełen ciekawości ruszył naprzód. Zmrużył oczy, schylił się i z zapartym tchem zrobił jeszcze jeden krok do przodu. Już się domyślał ale jeszcze nie dowierzał. Może to sen.
   Nie! To nie sen. Poznał, to diademik, który Bogumiła miała we włosach. Bardzo ostrożnie wziął go do ręki i dokładnie obejrzał. Ucałował i jak największy skarb przytulił do serca.
   Błysk nadziei w oczach, serce pełne radości. Bogumiła tu była! Pewnie jest gdzieś blisko. Dalej, szybciej. Choć brakuje już sił to nie można utracić znalezionego śladu.
   Puściwszy w niepamięć trudy i niepowodzenia dotychczasowych poszukiwań uniósł ku górze kaganek i nie zważając na niebezpieczeństwa, które mogą go spotkać, ruszył ile sił dalej.
   Ściany krętych korytarzy pokryte pajęczyną, rozpryskujące się pod stopami zwietrzałe skały, dziwne odgłosy spadających okruchów skalnych nie dodawały mu odwagi. W tej głuchej ciszy i ciemności każdy ruch i odgłos sprawiały, że serce biło mu coraz mocniej. Sił jednak wciąż ubywało. To już tyle dni i nocy minęło. Skończyło się jedzenie, nie ma picia jeszcze tylko słabym światełkiem tli się kaganek. Był już bardzo zmęczony. Marzył o chwili odpoczynku. Nagle ciszę przerwał cichutki słabiutki głos dochodzący jakby z głębokiej studni:
   - Miłoszu, ratuj mnie, proszę, proszę, pro...
I znów zapanowała cisza. Chwila namysłu. Tak! To głos Bogumiły! Zebrał resztki sił i krzyknął:
   - Jestem Bogumiło! Idę po ciebie!
   Zaczął biec w stronę, z której dolatywał głos dziewczyny coraz słabszy, coraz cieńszy przywołujący go do siebie:
   - Miłoszu, Miło..., Mi...
Im szybciej biegł, głos wciąż oddalał się. Ale on biegł dalej i dalej....
   W pewnej chwili Miłosz wbiegł do olbrzymiej groty. Światło kaganka wypełniło ją wspaniałym blaskiem. Mocno zdziwiony począł się rozglądać. Do uszu jego dochodził odgłos cudownej muzyki jakiej jeszcze nie słyszał. Nie potrafił też rozpoznać instrumentów. Melodia stawała się coraz głośniejsza, coraz ciekawsza i pięknymi głosami dzwonków oraz innych odgłosów wypełniała całą przestrzeń groty. W powietrzu rozchodził się miły, trudny do określenia zapach przypominający słońce, las, szereg pięknych kwiatów. Pod koniec tego wspaniałego koncertu grotę zasnuła kolorowa mgła, a kiedy opadła, Miłosz ujrzał śliczne dziewczyny grające na dziwnych instrumentach. Panny ubrane w powiewne, bajecznie kolorowe szaty otoczyły młodzieńca i zaczęły mówić do niego tajemniczym szeptem:
   - Miłoszu, czy nie jestem piękniejsza od Bogumiły?
   - Czy nie mam piękniejszych włosów i drogocenniejszych ozdób?
   - Czy nie gram piękniej i zgrabniej nie tańczę od Bogumiły?
tańczyły przy tym i zalotnie spoglądały na górnika.
   - Zostań z nami!
   - Tak. To prawda. Jesteście wszystkie piękne. Macie piękne stroje. Ślicznie tańczycie i gracie - powiedział Miłosz.
   - Wybierz jedną z nas.
   - O nie! Bogumiła jest piękniejsza - odparł.
Resztkami sił rozerwał ścisły krąg zamknięty wokół niego przez panny i ruszył za dolatującym z oddali głosem ukochanej.
   Tymczasem w grocie zaczęły się dziać dziwne rzeczy. Przed jego oczami ukazywały się dziwne postacie - niby węże i ogromne ptaszyska. Woda kapiąca z sufitu tworzyła sople sięgające aż do ziemi, które mocno utrudniały dalszą drogę.
   Nagle zagrodził mu drogę karzeł. Zdziwiony górnik z ciekawością przyglądał się tej malutkiej postaci w długim czerwonym płaszczu z kapturem. Trzymał on w lewej ręce błyszczący jaskrawymi kolorami kamień a w prawej o spokojnym zielonkawo niebieskim odblasku. Karzeł przemówił ludzkim głosem:
   - Miłoszu, podziwiam Twoją odwagę i śmiałość. Na próżno jednak dajesz się zwodzić głosowi dziewczęcia. Bogumiła jest u Króla Podziemnych Gnomów i z jego woli pozostanie w podziemiach na zawsze. Jeśli zrezygnujesz z dalszych poszukiwań i wolę Króla Gnomów przekażesz Chwalisławowi, obdarzony zostaniesz niezwykłymi skarbami.
   Cicho wyszeptał jakieś zaklęcie i ogromna ściana skalna otworzyła się.
   - O! O! O! Wyrwał się okrzyk z ust młodzieńca, który ujrzał nieprzebrane ilości drogocennych kamieni i sztab złota.
   - Możesz wziąć ile udźwigniesz, spełnij tylko moją prośbę - rzekł karzeł.
Biedny Miłosz chwilę się zawahał. Takie bogactwo! Kiedy był już bliski podjęcia decyzji usłyszał cichy i smutny głos:
   - Ratuj mnie Miłoszu, nie chcę pozostać w podziemiach! Ratuj ...!
Teraz już był pewny. Nigdy nie spełni prośby skrzata.
   - Po co mi te skarby?! Zatrzymaj je sobie! - wykrzyknął i ruszył w dalszą drogę.
   Uszedł niewiele, bowiem zastąpił mu przejście gruby, siwy starzec. Z jego długiej białej brody i bujnej czupryny biło dziwne błyszczące światło. Chwilę ostro patrzył na chłopca, a potem surowym i stanowczym tonem powiedział:
   - Jam jest Król Podziemnych Gnomów. Nie chcesz wypełnić mojej woli?! Nie chcesz wrócić do tych, którzy na ciebie czekają?! Staniesz się zatem zwykłym gnomem. Będziesz błąkał się wśród skalnych grot. Będziesz uciekał od światła i słońca i będziesz się chronił w mrocznych szczelinach podziemi na zawsze.
   Miłosz ciężko westchnął i odpowiedział stanowczo:
   - Bez ukochanej dziewczyny stąd nie wyjdę. A jeśli to nie jest możliwe, niech się stanę gnomem.
   I tak się stało.
   Książę Chwalisław z rozpaczy, że nie zobaczy już nigdy ukochanej córki ciężko zachorował. Nie pomogła pomoc medyka. Zmarł. Pochowano go na niewielkim wzniesieniu wśród złotostockich lasów, skąd rozciąga się wspaniały widok na całą okolicę, którą tak bardzo chciał poznać. Pozostał w niej na zawsze.

   Z biegiem czasu wybudowano w tym miejscu osadę i nazwano ją jego imieniem - Chwalisław.
   Osada przetrwała do dnia dzisiejszego. Piękne pieczary, jaskinie i tereny złotonośne możemy spotkać wędrując szlakami Gór Złotych. Gnomy i skrzaty ponoć też ukazują się turystom zwiedzającym Kopalnię Złota w Złotym Stoku.
   A sympatyczny Miłosz?
Skoro już na zawsze musi być w podziemiach mianowałabym go przewodnikiem po sztolniach górniczych, byłoby to pewnie z korzyścią dla turystów. Któż bowiem lepiej zna podziemny świat.

Jadwiga Mazurczak

^ do góry ^